KHUALZINNA KIPANTA

January 11
 Kigin ni

KHUALZINNA KIPANTA

SIMDING:
2 Peter 1:5-11

Mi khat peuh Khris tawh a kipawl ciangin mithak suaka, a milui ngeina bei-in a mi thak ngeina a neita ahi hi.__2 Korin 5:17

KUMTAWN LAI SIANGTHO:

Piancil 27-28
Matthai 8:18-24

Tuma kum 81 lai a kum 9 a pha pasalno khatin Jesuh ama gumpa a hi dingin thungen hi. Anu in a laibu sungah, “Tuni Clair kipan taktak ta,” ci-in ciamteh hi.

    Ka pa Clair pen kum 80 sung bang Khris tawh kikhawl khinta hi. Khris thu zuih ding a khensatni pen, “ka khualzin kipat ni,” ci-in ciamteh hi. Kha lamah picinna cih pen a tung pah nam hilo a, a paitoto nam a hihi. Ka pa’ kha nuntakna tungtawn in mikhat in a kha nuntakna bangci picin sak ding cih ka muh thute kong hawmsawn nuam hi. 


    Nisimin Lai Siangtho simin thungen a, Pasian tel semsem hi (I Khang. 16:11; I Thes  5:17). Lai Siangtho simna le thungetna in ze-etna hong zawhpihin Pasian tawh hong kinaisak zaw hi (Late 119:11; Mat 26:41; Ef 6:11; II Tim 3:16-17; I Pet 2:2). Upna tawh Pasian’ thu mangin a nuntak ciangin a sungah Kha Siangtho gah hong gah semsem hi (Gal5:22-23). Teci panna leh mite huhna tawh Pasian itna i lakkhia thei hi. 


    Ka pa in a kha khualzinna a zop tohtoh mah bangin ei zong i zomto ding hi. “Hehpihna thu le i Topa leh Honpa Jesuh Khris theihna thu-ah i khantoh semsem ding hi (II Pet 3:18).”- Cindy Hess Kasper


Nang tawh kihual nuam ing Topa,
Bang bang ka tuakzong nang hong phat den nuam ing.
Ka ngaihsutna leh ka kammal te tawh hong pahtawi ning Topa,
Ka sepna peuhmah na min lamsang nuam ing. - Hess


Gupna kitel cian hunkhat om a, a hi zongin picinna pen a kizom toto a hihi.

SAWTPI KHOM DING

January 10
 Ninga Ni

SAWTPI KHOM DING

SIMDING:
James 5:7-11

Topa hong pai matengin lungduai takin om un. __James 5:7


KUMTAWN LAI SIANGTHO:

Piancil 25-26
Matthai 8:1-17

2006 kum in a khangcingsa mi 1000 a kidotna khat ah vanlei-a kigualhnate ah a tamzaw pen lungduaizo lo cih kimukhia hi. Minutes 17 sawt leh a lungduaina uh beita ci hi. Phone sung a, mi ngak zong minutes 9 a cinciangin mi a tamzaw pen lungduai zolo cih kimukhia hi. Lungduailohna pen tangpi vai khat a hihi.

    Jesuh hong paikik ding a ngaklah thu-ummi pawlkat tungah James in lai nakhak hi (James  5:7). Amau hunin thumanlohna le lungkiat huaina hun hi a, hun saupi a kimang ding lungduaina a neih theihna dingun James in na hanthawn hi. Jesuh hong paikik dong kiptakin kipiakkhiatna tawh a nuntak dingun thapia hi. “Topa hong pai ding hun nai ta ahih manin na lung sim uh thahat sak un” (tg.8). 


    Anlak hun ding lungduai takin a ngak lokhote bangin (tg. 7) le Job in a haksatna hun sung teng lungduaina tawh a thuak keeikaai bangin (tg. 10-11) zawhna ding hun naita a  hih manin thu-um mite in thuakzawhna i neih ding James in hong hanthawn hi.


    Lungkiatna tampi sungah gimin i tawl hunciangin a hehpihna leh hong lainatna muangin om lehang Pasian in hong huh ding hi (tg. 11)


Lungkhamna van-gik bang lelin,
Zawngkhalin na thanem maw?
Manpha Honpa i belh hi-in,
Ama’ kiang thungen in aw. — Seriven


Haksatna lianpi na nawkzawh leh thuakzawhna lianpen a nei na hi hi.

A NUAI PAN A TUNGAH

January 9
 Nili Ni

A NUAI PAN A TUNGAH

SIMDING:
Luka 24:44-53

Hih thu khempeuh a thei teci na hi uh hi... Ahi zongin vantung panin tua vangliatna na ngah mateng uh hih khuapi-ah na ngak un.___Luka 24:48-49


KUMTAWN LAI SIANGTHO:

Piancil 23-24
Matthai 7

Jesuh hunlai a, Roman biakna ii thuhilhna ah vantung a, pasiante gamtatna in leitung huzap ci hi. Gentehna-in: Zeus pasian a heh ciangin kek kia-in khuaphia ci hi. “A tung a bangin a nuai ah piang” cih tanglai thuzuih khat hi.

    Tua pen Jesuh in hong lehbulh in, a nuai a thu kingen pen van panin kidawng hi, ci hi.  Mawhnei mi a kisikkik ciangin vantung mi lungdam hi. Mission i sep ciangin Pasian min thang hi. Thu-um mi khat a nungkik ciangin Kha Siangtho dah hi.


    Hih thute pen ka up hi napi in ka mangngilh khazel hi. Ka thungetna Pasian in a awlmawh lam ka mangngilh kha zel hi. Tuni a ka sep khat in Pasian lungdamsak, a hih kei leh dahsak hi cih ka phawk kei khazel hi. Ka vengte, tawntung nuntakna ah ka lamlak ding ka phawk kei khazel hi.


    Hih leitungah Jesuh hong puaksuk Pasian’ itna thu pen midangte tungah i hawmsawn ding hi. Jesuh van a kah ma in a nungzuite a vaikhak thupen hih thu mah a hihi (Mat 28:18-20). Jesuh nungzui eite in Amah mi bang a hong piakna le a nasepna a zom toto i hihi.  Jesuh in a nungzuite a vaikhak thu in tunglam panin nuai lamah Kha Siangtho hong sawl ding thu a hi hi (Luka 24:48). Ei guak hong kinusia lo hi. Tawntung a kimang ding nuntakna i matkhak theihna dingin vangliatna hong dim hi.–Philip Yancey

Topa aw Lungdam ing,
Na Tapa nong piak ma’n,
Lei nasep a kizawh dong,
Na Kha Siangtho nong piak ma’n. – Green


Ka muhtangin van na kahto a, ka lungmang uh hi. Ka lungtang sung bek uh ah kong mu thei hi. –Augustine

A KISEL NUNTAKNA

January 8
 Nilai ni

A KISEL NUNTAKNA

SIMDING:
Kolose 3:12-17

Hihte pen mailam ah hong piang ding nate’ lim hilel a, ahi zongin tu-in a taktak ahi Khris hong omta hi.__Kolose 3:17

KUMTAWN LAI SIANGTHO:

Piancil 20-22
Matthai 6:19-34

George MacDonald’ phuah, “A Kisel Nuntakna,” cih laibu ka simkha ngei hi. Laipil mahmah Scot kici khangno khat ii nuntakna, a phuah laila (poem) ahi hi.  Scot in a nuteek pateekte kem ding, huh dingin pilna tawh a nasep teng nung-ngat in khua lamah va tengkik hi. MacDonald’ kammal zat bangin cilehang, “Nisim kitangsapna lel,” te tawh a hunzang hi. A lawmte in a pilna pammaih salua in tamlawh liang uh hi.

    Nang zong tua bangin a kilanglo nisim a, a kitangsapna munkhat ah a om na hikha ding hi. Tua pen pawl khatte in hun mawk beisakin hong ngaihsun lel kha lai ding hi. A hizongin Pasian ading hun mawk bei cih om ngeilo hi.  Itna tawh a kisem na peuhmah tawntung dongah kimanna nei hi. Panmun khat peuhpeuh pen thupi mahmah hi. A thupi lotawh a kibang nisim kitangsapte kihuh kipanpihin  thu i kingetsakna pen biakpiakna le kipiakkhiatna zong hipah hi. 


    Sawltak Paul in Kolose khua mite a tona in, “Mite nasem bangin kingaihsun lo in Pasian’ nasem bangin kingaihsun zaw un. Na sep peuhpeuh uh lawptakin Jesuh’ min tawh sem un. Topa in note thaman hong piakding lamtak phawk gige un (Kolose 3:17, 23-24),” na ci hi. Pasian in i sep i bawlnate hong encik in lungdam hi.– David Roper


Pasian aw, a lungkham mikhat peuh a dingin,
A kilanglo, a kiphawk thamlo khatin hong zang in,
Ka kammal, nang kammal suaksakin la,
A cimawh mite’ lungsim vakthau in.


Khris ading na tampi na sep nop leh, na hihtheih a nengkhat tawh kipan in.

AHUH A DAMSAK KAMMAL

January 7
 Ninih Ni


AHUH A DAMSAK KAMMAL

SIMDING:
Matthai 6:5-15

Vantunga om kote’ Pa aw, na min siangtho kizahtak tahen!–Matthai 6:9


KUMTAWN LAI SIANGTHO:
Piancil 18-19
Matthai 6:1-18

19 November 1863, Gettysburg, Pennsylvania khua a, Galkap han ap ni-in mi thupi nih in thugen hi. Harvard University ah thuzekpi le mithupi ahi Edward Everett, le US President Abraham Lincoln te nih a hihi. Nai 2 sung a sawt Mr. Everett thugen sangin minutes 2 bek a sawt Lincoln’ thugen pen nungta zaw hi.
    The Gettysburg Address kici Lincoln’ thugenna in tualgal hang a, lungsim tamkham mitampi tak sukha hi.
    Kammal tampi a kisam hilo hi. Pasian’ hong hilh thungetna pen Jesuh thuhilhnate sungah a tompen pawl a hihi. Eite’ Pa, Pasian in a vangliatna tawh leitungah na hong sema, vantung ah a mang Topa hi (Mat 6:9-10). Lai gualkhat hilel napi huamkim mahmah hi. An hong pia, mawhna hong maisak in nisimin hong thudon hi (tg. 11-13). Minthanna le Vangliatna Ama a hi (tg.13). Hih Topa hong hilh thungetna kammal tawmno sungah zanni tuni a tawntung a kikhello Pasian damsakna le huhna om hi. – David McCasland

Kammal tampi zat ding bang zah in baih a,
Tua kammalte ngaihsut ding bang zahin haksa,
Lungsim tak tawh Pasian phatin la,
Nisim in thupha na sang ding ta.- D. DeHaan


Kamnem, kamzol in a zate damsak hi.

KUAMAH HONG PAILO

January 6
Nipi Khuavak

KUAMAH HONG PAILO


SIMDING:
Matthai 6:1-7

Biakna tawh kisai na hoih khat na sep uh ciangin mite’ phat ding deihna tawh a kilang theithei-in na sep khak loh nadingun na kidawm un.__Matthai 6:1


KUMTAWN LAI SIANGTHO:

Piancil 16-17
 Matthai 5:27-48

Laphuak siam Johann Sebastian Bach in phalbi nitak khat, a laphuah a sa dingin kisam hi. Mi a tam zihziah dingin a ngaihsut leh kuamah hong pailo mawk hi. Bach hong kipan a, music tumte tumsak veve in a laphuah hong sa a, biakinn awngthawl pen la-aw tawh hong kidim hi.
    Tua thu in lungsim takpi tawh koici bangin vaihawm ding cih hong phawksak mahmah hi. Na laphuah  a ngai ding Pasian bekin ngaihsun lecin na koici phuah ding hiam?
    Laigelh ding a kisin ciilte tungah “Lai na gelh ciangin na lai a sim ding mite na mitkha ah luaisak in,” kici hi.  Biakpiakna tawh kisai lai ka gelh ciangin a sim ding mite ka ngaihsun a, bang cileng ka lai simnopin, a kha nuntakna uh tha pia thei ding ci-in ka hanciam hi.
    I thalakna le i kihehnepna la a phuak David in la a phuah ciangin Pasian bek mitsuan hi. Pasian in a awlmawh masak dingin laphuak hi.
    Matthai 6 ah i muh bangin sum thalawh a, mite a huh i hizongin ei le Pasian kikal ah kuamah a omloh ding thupi hi. Kuamah in hong muhloh pen phamawh lolel hi. Pasian pen i la ngaipa, i laisim pa leh  i mipi a hihi. – Julie Ackerman Link
    Ka tot lampi, na minthanna ding,
    Tua minthanna nang tawh kilawm,
    Na sisan pha tawh nong tatsa hi’ng,
    Nisim nang’ na ka sep ding a kilawm. – Somerville

Na thungai pen Pasian bek hisak den in.

TA HIHNA

January 5
 Nipi  ni


TA HIHNA


SIMDING:
Efesa 1:3-12


Jesuh Khris hangin ama tate ahi ding eite a hong bawl ding a sehkholhsa hi.–Efesa 1:4-5


KUMTAWN LAI SIANGTHO:

Piancil 13-15
Matthai 5:1-26

Ka zi Marlene tawh ka kiten zawh uh kum 35 valta hi. Amah tawh ka kimuh cil ni-a ka kihona uh ka mangngilh thei kei hi. Kha guk a phakin innkuan dang in hong kem hi, ci-in hong gen hi. “Na nu leh na pa taktak kua’ cih na ngaihsun ngei hiam?” ci-in ka dot leh, “Kha 6 ka phak hunin tel ding naupang tampi lakah a tanu dingun kei hong tel nupate pen ka nu ka pa taktak hi,” ci-in hong dawng hi.

    Pasian in eite tua bang mahin hong telin a tanu tapa dingin hong sang hi. Khris i upna hangin a tung lam pan a suakthakte i hi-a, Pasian’ innkuan sungah a lutthei i hihi. Paul in, “Leitung pian ma pek nangawn in Pasian in a hong telsa ihi hi. Jesuh Khris hangin ama tate ahi dingin eite a hong bawl ding a seh kholhsa hi (Efesa 1:4-5),” na ci hi.


    Tua bang hamphatna hong piak na ngaihsun ngei hiam? Pasian in hong telin tanu/pa za hong piakna pen Amah tawh a thak a lampi thak tawh i kizop ding hong deihna hizen hi. Amah pen i it tawntung Pa ahi hi. 


    Hih kizopna khau tatsak lo-in i lungsim satsuah a, lungdamna tawh i Pa Pasian bia ni. – Bill Crowder

It luat Pa aw, Kei na hong bawl a,
Na innkuanpih in nong sang maw,
Lungdam ing ei Topa, Lungdam ing ei
Nang ading in kei nong deih maw.

Ei bek a om bangin Pasian in hong it hi. - Augustine